Әлемде екі құдіретті күш бар: қылыш пен рух. Соңында, рух қылышты жеңуі тиіс.

Айдарлар: Рух   Қылыш   Құдірет  

Жақсыдан болат ұл туса - жауырынынан өтін алса да, жамандарға жалынбас.

Айдарлар: Ұл   Жаман   Жақсы  

Өмір егер ащыны бермесе, тәттіні білер ме едік, тәттіні бермесе, ащыны білер ме едік?

Айдарлар: Өмір   Ащы   Тәтті  

Бақыт – өз басың үшін көксейтін игілік... Бақытқа жеткізетін әрекет – тамаша әрекет.

Айдарлар: Бақыт   Әрекет  

Оқу, білім — жанған шырақ ойласаң,
Үйренерсің, іздеп көрсең — қалмасаң.
Қу өнерді, бу беліңді, жегер сал,
Пайда аларсың, қаужанарасың, тоймасаң.

Айдарлар: Білім   Өнер   Шырақ  

Оқу — ой азығы,
Жаттығу — тән азығы.

Айдарлар: Ой   Білім   Жаттығу  

...бүкіл ақыл-ой болмысының негіздері балаң жастық шақта қаланады.

Айдарлар: Жастық шақ  

Чемпион жаттығу залдарында пайда болмайды. Адамның ішіндегі құлшыныс, арман, мақсат чемпионды тудырады.

Айдарлар: Чемпион   Арман   Жаттығу   Құлшыныс  

Төле би жас кезінде талай жасы үлкен атақты абыз билердің алдынан өтіп батасын алады. Төле бала әуелі әкесіне барыпты. Жасы жүзге тақап отырған әкесі ынтымақ, ел бірлігі жөнінде әңгіме айтып отырады. Төле "Қалай еткенде бірлік болады, оның күші қандай болмақ" дегенді сұрайды. Сонда. әкесі әуелі жауап айтпас бұрын бір бума солқылдақ шыбық алдырады:

- Балам, мынаны сындырып көрші.
Төле буылған шыбықты олай-бұлай иіп сындыра алмайды.
- Енді сол шыбықты біртіндеп сындыршы? Төле ортасынан буылған шыбықты шешіп, біртіндеп пырт-пырт етіп оп-оңай сындыра береді. Әлібек би:
- Бұдан не түсіндің, балам? - дейді.
Сонда. Төле бала:
- Түсіндім, әке бұл мысалыңыздың мәнісі: ынтымағы, бірлігі мықты елді жау да, дау да ала алмайды. "Саяқ жүрген таяқ жейді" демекші, бірлігі, ынтымағы жоқты жау да, дау да оп-оңай алады дегеніңіз ғой. - Бәрекелде, балам, дұрыс таптың. Ел билеу үшін алдымен елді ауызбірлікке, ынтымаққа шақыра біл. "Бақ қайда барасың дегенде, ынтымаққа барамын" дегенінің мәнісі осы, - депті.

Ең ауыр сезім – көңіл қалу. Реніш, қызғаныш, тіпті жек көру де емес... Олардан кейін жаныңда бірдеңе қалады ғой, ал көңілің қалса – бос кеңістік тұншықтыра бастайды.

Айдарлар: Сезім   Қызғаныш   Кеңістік  

Даналықты үйрену - адамды мықты, әрі жанын жомарт етеді.

Айдарлар: Дана   Жомарт  

Атадан ұл туса игі,
Ата жолын қуса игі.
Өзіне келер ұятын,
Өзі біліп тұрса игі.
Жаудан бұққан немені,
Ортасына қуса игі!

Айдарлар: Жау   Ұл   Ата  

Он бес жасымда мен білімге бет бұрдым. Отыз жасымда бағынышсыз тұрмысқа қол жеткіздім. Қырық жасымда күмәннан арылдым. Елу жасымда көктің еркін таныдым. Алпыс жасымда шындық пен өтірікті ажырата бастадым. Жетпіс жасымда жүрегімнің қалауына ере бастадым.

Айдарлар:   Жүрек   Өтірік   Білім  

Егер сен біреуді сүйіп, ал ол сені сүймесе, онда сенің махаббатың әлсіз және ол қасірет

Айдарлар: Махаббат   Әлсіз   Қасірет  

Оқысаң ғылым қорын білім асар,
Көңілдің кіршік басқан көзін ашар.

Айдарлар: Ғылым  

Он бес жас - құйын қуған желмен тең, жиырма жас - дауыл ұрған көлмен тең, отыз бес - ағып жатқан селмен тең, қырық бес - аю аспас белмен тең, жетпіс бесте - өр көңілің жермен тең. Сексенде - селкілдеген шал боларсың, тоқсанда - сексенге де зар боларсың, жүзге келсең - дүние қызығынан күдеріңді үз: өлмей тірі жүргенге мәз боларсың.

Айдарлар: Жастық шақ   Қартаю  

Мен 100 пайыз өзімнің күш-жігерімнен гөрі 100 адамның 1 пайыз күш-жігерінен пайда тапқанды қалар едім.

Айдарлар: Пайда   Күш  

Неке тағдыры алғашқы түннен-ақ шешіледі.

Айдарлар: Неке   Тағдыр  

Көзі жанып тұрмағанның ғашық болдым дегені бекер

Айдарлар: Ғашық  

Жастық – арман. Бұл – сенім. Бұл – ерлікке құштарлық. Бұл әрі лирика, әрі романтика. Бұл – болашақ жөніндегі үлкен-үлкен жоспарлар. Бұл – болашақ атаулының бастауы

Айдарлар: Жастық шақ   Сенім   Арман   Романтика  

Өркөкіректікте басқа кемшіліктердің жақсы қасиеті жоқ - ол жасырын бола алмайды.

Айдарлар: Өркөкірек   Қасиет   Кемшілік  

Тұзаққа түскен бұлбұлдан еркін жүрген торғай артық.

Айдарлар: Еркіндік  

Ана тілін ұмытқан адам өз халқының өткенінен де, болашағынан да қол үзеді.

Айдарлар: Адам   Болашақ   Тіл  

Білім үйрен данадан, жалтаңдама басқаға,
Қызмет қыл, басыңды, өрлігіңді таста да.

Айдарлар: Дана   Білім  

Жазда аулына демалысқа келіп жатқан Шоқан Саққүлақ шешенді қонаққа шақырып, бірнеше күн оныңтағлымды әңгімелерін тыңдайды. Дидарласу кезінде жас Шоқан қонаққа тосын сұрақ қойып:

- Ақсақал біреу жолдан адасса, кімнен ақыл сұрайды? - дейді.
- Шырағым, көнеден сұрайды, - дейді шешен.
- Көне адасса, кімнен сұрайды?
- Көне адасса, көргендіден сұрайды.
- Көргенді адасса, кімнен сұрайды?
- Көргенді адасса, көптен сұрайды.
- Көп адасса, кімнен сұрайды?
- Көп адасса, көп оқығаннан сұрайды.
- Көп оқыған адасса, кімнен сұрайды?
- Көп оқыған неге адассын! Әлгінде ғана Сатыбалдының Жаманқұлына күдіктеніп, оның Үмбеталы
жырау туралы дастанын өзің де менен сұрап анықтап алған жоқпысың? - дейді шешен. Содан соң:
- Асылы, ақыл - адамды аздырмайтын ем.
Білім - таусылмайтын кен.
Адамның басшысы - ақыл.
Жетекшісі - талап.
Шолғыншысы - ой.
Жолдасы - кесіп.
Қорғаны - сабыр.
Қорғаушысы - мінез.
Біліп туған бала екенсің
Тумысыңнан дана екенсің,
дейді, Шоқанға риза болған шешен.